Hormonalna terapia zastępcza

Menopauza wywołuje wiele niekorzystnych zmian w organizmie kobiety, które są przyczyną dyskomfortu w życiu codziennym.

Objawy menopauzy

Bez względu na wiek, w którym pojawia się menopauza daje ona takie same objawy, są one wynikiem zmian hormonalnych zachodzących w organizmie. Polegają one głównie na zachwianiu równowagi w wytwarzaniu przez jajniki estrogenów i progesteron. Szczególnie niekorzystne zmiany wywołuje zmniejszona ilość estrogenów, które nazywane są także hormonami młodości. To one zapewniają skórze jędrność, elastyczność i zdrowy wygląd.

Objawy wywołane klimakterium możemy podzielić na te o charakterze fizycznym i te o charakterze psychicznym. Do objawów fizycznych należą:

• zaburzenia w regularności miesiączek,
• nagłe uderzenia gorąca,
• obfite poty nocne,
• wzrost wagi,
• zwiotczenie skóry,
• zmiany rytmu serca.

Wśród objawów natury psychicznej najczęściej pojawiają się:

• zmiany nastrojów,
• bezsenność,
• spadek libido,
• depresja.

Częstotliwość i stopień nasilenia tych objawów jest sprawą indywidualną każdej kobiety. Niektóre okres menopauzy przechodzą bardzo łagodnie, dla innych to bardzo trudny okres.

Co to jest hormonalna terapia zastępcza

HTZ jest sposobem na złagodzenie objawów menopauzy. Polega ona na przyjmowaniu estrogenów lub estrogenów i progesteronu. Dawki hormonów powinny być dobierane indywidualnie przez lekarza.

Wskazaniem do rozpoczęcia leczenia tą metodą są przede wszystkim tzw. objawy wypadowe, czyli uderzenia gorąca, poty nocne, zmiany nastrojów.  Dodatkową zaleta HTZ jest zapobieganie chorobom charakterystycznym dla okresu przekwitania jak osteoporoza, nietrzymanie moczu, nowotwory piersi i macicy.

Jak przeprowadza się hormonalną terapię zastępczą? Może mieć ona różną formę – doustną, w plastrach lub w zastrzykach. Badania wykazały, że im wcześniej terapia zostaje wprowadzona, tym jej efekty są lepsze i ryzyko wystąpienia skutków ubocznych jest niewielkie. Zaobserwowano, że wprowadzenie hormonalnej terapii zastępczej po 60 roku życia i kilka lat po ostatniej miesiączce zwiększa ryzyko zatorów i zakrzepów oraz niektórych chorób nowotworowych. Wczesne zastosowanie HTZ jest całkowicie bezpieczne.

Jak przebiega hormonalna terapia zastępcza

Przed rozpoczęciem HTZ lekarz zleca badania, które potwierdzą, że występujące objawy są efektem menopauzy, a nie innych chorób. Badania te pozwalają także na wykrycie ewentualnych przeciwwskazań.

Hormonalna terapia zastępcza jest leczeniem długotrwałym, może być stosowana nawet do 8 lat, chociaż najczęściej 3-4.  HTZ należy rozpocząć jak najwcześniej, zaraz po wystąpieniu pierwszych objawów klimakterium, wtedy jest najbardziej skuteczna. Podawane dawki hormonów powinny być bardzo małe, nie pojawią się wtedy skutki uboczne.

Wokół stosowania HTZ narosło wiele kontrowersji, są one skutkiem opublikowania w 2002 r. badań lekarzy amerykańskich, którzy wykazywali niekorzystne działanie HTZ wywołujące wiele chorób. Zlecono wtedy przeprowadzenie ponownych badań, bardziej szczegółowych. Potwierdziły one niekorzystny wpływ HTZ tylko w przypadku późnego wprowadzenia lub stosowania dużych dawek hormonów. W przypadku wczesnego wprowadzenia HTZ i indywidualnym dopasowaniu dawek ten sposób leczenia przynosi bardzo zadowalające efekty, tym bardziej, że nie ma innych skutecznych środków. Badania nad preparatami roślinnymi ciągle trwają.