Klimakterium pojawia się w sposób naturalny po 45 roku życia. Objawy mogą być różne, ale najważniejszym symptomem jest zanik menstruacji. Rok po ostatniej miesiączce oznacza menopauzę.
W organizmie zachodzą ciągłe zmiany, które mogą mieć charakter naturalny lub zostać wywołane przez czynniki zewnętrzne. Klimakterium ma najczęściej charakter naturalny. Dane statystyczne pokazują, że średni wiek kobiet przechodzących klimakterium wynosi 51 lat, ale może pojawić się znacznie wcześniej lub później. Średnio między 45 a 55 rokiem życia menopauzę przechodzi jedna kobieta na sto. Wcześniejsze lub późniejsze wystąpienie jest znacznie rzadsze.
Najważniejszy wpływ na wystąpienie menopauzy ma zachowanie równowagi między produkcją estrogenów i progesteronu. Odpowiedzialne są za to jajniki. Zaburzenia w ich funkcjonowaniu, bez względu na charakter przyczyn, wywołują menopauzę.
Przekwitanie (inna nazwa menopauzy i klimakterium) oznacza koniec okresu rozrodczego. Dla większości kobiet jest to oznaka początku procesu starzenia się.
Objawy menopauzy
Za początek menopauzy lekarze uznają upływ roku od ostatniej miesiączki. W okresie premenopauzy pojawiają się objawy zwiastujące jej nadejście, mogą trwać nawet kilka lat. Najważniejsze z nich to:
- zaburzenia w cyklu miesiączkowym,
- nagłe uderzenia gorąca,
- zmiany nastrojów,
- uczucie ciągłego zmęczenia,
- nadmierna potliwość w nocy.
Objawy te nie są charakterystyczne tylko dla menopauzy, dlatego bardzo ważna jest diagnoza menopauzy, która może ją potwierdzić i wykluczyć inne choroby.
Jak zdiagnozować menopauzę
Po wystąpieniu pierwszych objawów wstępne test możemy wykonać samodzielnie w warunkach domowych. Test menopauzalny polega na zbadaniu poziomu hormonu przysadki mózgowej, FSH. Hormon ten pobudza jajniki do produkcji estrogenów i progesteronu. Jeżeli praca jajników jest zaburzona, przysadka produkuje zwiększoną jego ilość. Test należy powtórzyć po tygodniu. Powtórnie zwiększony poziom FSH wskazuje na menopauzę, ale ostatecznie musi stwierdzić to lekarz.
Diagnozowanie menopauzy jest wieloetapowe. Ginekolog przede wszystkim przeprowadza wywiad, na podstawie którego może określić typowe objawy menopauzy. W przypadku objawów mniej charakterystycznych może zlecić badania hormonalne określające poziom estradiolu (najważniejszy estragon), które powinno być jak najniższe oraz FSH, który z kolei powinien być podwyższony. Wyniki w normie wskazują na inne przyczyny występujących objawów.
Innym badaniem zaleconym przez lekarza może być USG jajników i macicy, które pozwoli mu na określenie ich stanu. Czasami potrzebne są specjalistyczne testy estragenowo-progesterenowe wykluczające inne choroby.
Wykonanie tych badań jest szczególnie istotne jeżeli diagnozowanie dotyczy przedwczesnej menopauzy lub kobieta chce opóźnić swoje macierzyństwo.
Nowe perspektywy w diagnozowaniu menopauzy otwierają metody zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro), które bardzo szczegółowo diagnozują jajniki i ich zdolność do wytwarzania komórki jajowej i jej zapłodnienia.
Pamiętajcie, że sama menopauza to nie jest ostatnia miesiączka. Bo w gruncie rzeczy nie będzie wiadomo, że to właśnie była ostatnia. A nawet miesiąc później może jeszcze pojawić się niewielkie krwawienie, więc nie ma co od razu stwierdzać co się stało. Zwłaszcza, że w tym okresie klimakterium można jeszcze zajść w ciążę, tylko, że jest to niezbyt bezpieczne dla zdrowia dziecka.